Wat gebeurt er met de echtelijke woning bij echtscheiding/beëindiging relatie? Een veel voorkomend vraagstuk, dat menig persoon zorgen baart. Wordt het huis verkocht, neemt één van de partners de woning over en lukt dat financieel, waar gaat de andere partner wonen? Het loslaten van de vertrouwde basis waar als gezin geleefd is, kan voor veel verdriet zorgen. Om die reden is het belangrijk om hier samen goed over te praten en de verschillende scenario’s tijdens de mediation te bekijken.

BIJLEENREGELING

Als door scheiding de eigen woning wordt verkocht en een andere woning wordt aangekocht, heeft dat mogelijk gevolgen voor de renteaftrek. Bij verkoop is de opbrengst in de meeste gevallen hoger dan de (eigenwoning)schuld. De woning heeft dan overwaarde. Deze overwaarde moet worden gebruikt bij de aankoop van een nieuw huis. Dit heet de bij-leenregeling. Gebruik je de overwaarde niet, maar leen je dit bedrag (voor een deel) bij om je nieuwe huis te kopen? Dan is de rente over het bijgeleende bedrag niet aftrekbaar. De lening waarover je de rente mag aftrekken, mag dus niet hoger zijn dan de aankoopprijs van je nieuwe woning min de overwaarde van je oude woning. Op de website van de Belastingdienst staat informatie over de verschillende situaties waarin je te maken kunt krijgen met de bij-leenregeling.

UITKOPEN EN ONTSLAG HOOFDELIJKE AANSPRAKELIJKHEID

Stel dat de ene partner de gezamenlijke woning verlaat, dan zal de ene partner de andere partner voor zijn/haar deel dienen uit te kopen. Voor de belastingdienst telt deze uitkoopsom weer vijf jaar mee voor de bijleenregeling. Dit betekent dat bij de aankoop van een nieuw huis de overwaarde in dat nieuwe huis moet worden gestoken, wil je de hypotheekrente kunnen blijven aftrekken.

De partner die het huis op naam krijgt is voortaan in zijn eentje aansprakelijk voor de hypotheekschuld. De notaris vraagt dan aan de bank die de hypotheek vertrekt een schriftelijke verklaring dat jij de ex-partner niet meer zal aanspreken voor de hypotheekschuld. Men spreekt dan van ‘ontslag uit de hoofdelijke aansprakelijkheid’. Het is logisch dat een bank alleen dán bereid is zo’n verklaring af te geven, als degene die het huis en de hypotheekschuld ‘overneemt’ voldoende financiële middelen heeft.

PARTNERS BLIJVEN GEZAMENLIJK EIGENAAR NA ECHTSCHEIDING/BEËINDIGING RELATIE

Als jij in het huis blijft en je ex-partner betaalt toch mee aan de hypotheekrente, dan is dat nog twee jaar aftrekbaar. Jij moet het huis dan wel als hoofdverblijf blijven gebruiken. En je ex-partner moet het huis wel voor het eigen woningforfait aangeven. Na twee jaar heeft de partner die niet woonachtig is in de woning geen recht meer op hypotheekrenteaftrek en zal zijn/haar bruto bijdrage een netto bijdrage worden. Voor de partner die woonachtig blijft in de gezamenlijke woning blijft zijn/haar recht op hypotheekrenteaftrek (50%) bestaan.

OVERDRACHTSBELASTING

Als jij of je partner in het huis blijft wonen hoeft er geen overdrachtsbelasting te worden betaald, ongeacht of je in gemeenschap van goederen bent getrouwd of onder huwelijkse voorwaarden. Ook als het huis alleen op naam van één van beiden stond en er in gemeenschap van goederen is getrouwd, is er geen overdrachtsbelasting verschuldigd. Wél moet er een notariële akte van verdeling worden opgemaakt en moet de inschrijving bij het kadaster worden gewijzigd.

WONING WORDT VERKOCHT

Als je geen van beiden in het huis wil of kan blijven, dan vindt vaak een notarieel vastgelegde boedelverdeling plaats. Daarin wordt ook de waarde van het huis opgenomen, waarna een verdeling kan worden afgesproken die is gebaseerd op de opbrengst als het wordt verkocht. Soms kiezen mensen ervoor om het huis onverdeeld in de boedel te laten. Als jij of je ex-partner het huis naderhand toch wil verkopen kan dat alleen met toestemming van de ander.